Natuur in Singer

Vandaag bezoek ik het kunstmuseum Singer in Laren. Ik bekijk de vaste collectie, die ik al een aantal keren eerder heb gezien. Het is nu alweer wat jaren geleden dat ik hier voor het laatst geweest ben.

Het valt mij op dat deze collectie nu heel anders tentoongesteld is. De grotere schilderijen hangen op ooghoogte, de kleinere zijn een stuk lager of juist hoger opgehangen. Dit is leuk en afwisselend om te zien.

Vanuit een lichte gang met aan een kant glas zie ik de schitterende beeldentuin. Tegenover de glaswand hangt een serie schilderijen met de titel; ‘A Garden Path’ van de kunstenaar Marc Mulders. In de tekst bij de schilderijen is vermeld dat Mulders zich bij het maken van zijn kunstwerken heeft laten inspireren door de museumtuin. Zijn werk sluit mooi aan op de tuin die ontworpen is door Piet Oudolf. Mulders schilderijen zijn een spel van licht en kleurige pasteltinten. Het zijn geen bloemen die hij schildert maar een abstracte verbeelding ervan. De verf ligt soms in dikke klodders op het doek, op andere delen is de verf juist weggeschraapt en zijn lijnen te zien alsof er met de achterkant van een penseel in gekrast is.  

De tijdelijke tentoonstelling heet; ‘Wij Zijn Natuur’. Ik loop door de gang en zie op de grond tegen de muur zomaar paardenbloemen staan. Hoort dat ook bij de expositie? Ik loop eraan voorbij, want er is zo veel te zien. In een volgende zaal zie ik een enorm robuuste boomstam als een knoopwerk in allerlei bochten vergroeid. Onwrikbaar vastgeklemd tussen de muur en het plafond. Ik zie geen naambordje maar ‘Ingeperkte natuur’ zou zomaar een passende titel kunnen zijn voor dit kunstwerk. Daartegenover zie ik een uiterst fragiel en ragfijn netwerk van boomwortels gemaakt van metaal, dat een startende atleet laat zien.

In de volgende ruimte hangt een kunstwerk van een landschap met een waterval. Dichterbij gekomen zie ik tot mijn verbazing dat de waterval van lood is gemaakt. Behalve uit lood bestaat het kunstwerk uit hout, acrylverf en roestvrij staal. De waterval licht van een afstand gezien mooi op. Het lood doet mij denken aan het effect van water dat aan de opervlakte het licht weerspiegelt en in de diepte donker kan zijn.  Op het titelbordje lees ik dat het van Matthew Day Jackson uit de Verenigd Staten is. Ik vind dat hij mooi gebruik heeft gemaakt van het lood, hij speelt met het materiaal. Hoe zou hij op het idee gekomen zijn?

Een andere toepassing is een kunstwerk met vishaakjes, olieverf en spijkers op linnen en multiplex. Het is een zeegezicht van de kunstenaar Yoan Capote uit Cuba. De donkere en lichtere partijen zijn mooi afgewisseld en benadrukken de deining van het zeewater. Dichterbij gekomen zie ik de enorme hoeveelheden verweerde vishaken, keurig gerangschikt van groot op de voorgrond en kleiner naar de verte toe, daardoor zit er veel diepte in het kunstwerk. Van een afstand gezien geeft het een verrassend natuurgetrouw effect.

Op de kunstacademie leerde ik om alleen verf te gebruiken. ‘Je moet met verf kunnen laten zien wat je wil laten zien’, zei de leraar. Hoewel ik in mijn schilderijen niet veel gebruik maak van andere materialen dan verf, begin ik dat idee meer los te laten. Een schat in de natuur gevonden is altijd welkom en soms krijgt het ook een plaats op mijn doek. Ik denk aan een citaat van Leonardo da Vinci; ‘Kunst leeft van beperkingen en gaat dood aan vrijheid’. Beperkingen in materiaalkeuze kunnen een kunstenaar uitdagen om nieuwe mogelijkheden te ontdekken. Toch vind ik het in de kunstwerken van de waterval en het zeegezicht wel een verrijking.

Een suppoost vraagt mij of ik de paardenbloemen en de graspol heb gezien. Ik ben er langs gelopen zonder erbij stil te staan, zeg ik. Hij vertelt mij erover. Lopen meer bezoekers eraan voorbij, omdat hij mij erop wijst? Ik zie dat er laag bij de grond een naambordje hangt. Het blijken hyperrealistische kunstwerkjes te zijn van beschilderd brons. Het is van de beeldhouwer Tony Matelli. Een gewoon plantje wordt zo opeens heel bijzonder en iets om bij stil te staan. Zelfs de bruine vlekjes op het blad zijn zichtbaar.

Op weg naar de uitgang loop ik weer langs de schilderijen van Marc Mulders en werp er een laatste blik op. Ik bedenk dat hij genoeg heeft aan alleen olieverf om zijn idee van een tuin te verbeelden.